Nhân sâm từ lâu đã được biết đến là một loại “thần dược” trong y học cổ truyền với nhiều công dụng như bồi bổ cơ thể, tăng cường sinh lực, cải thiện trí nhớ, tăng đề kháng… Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể sử dụng nhân sâm, và đặc biệt không nên uống sâm khi nào là điều cần được hiểu rõ để tránh gây phản tác dụng, thậm chí nguy hiểm đến sức khỏe. Cùng TDC Pharma tìm hiểu trong bài viết này
Những trường hợp không nên uống sâm khi nào để đảm bảo an toàn
Dù nhân sâm quý giá và có lợi cho sức khỏe, nhưng trong một số trường hợp cụ thể, việc sử dụng có thể gây hại. Dưới đây là những nhóm đối tượng cần đặc biệt lưu ý.
Người bị các vấn đề về tiêu hóa
Không nên uống sâm khi nào? Đầu tiên là khi bạn gặp các vấn đề về hệ tiêu hóa như đầy bụng, trướng hơi, tiêu chảy hoặc phân lỏng. Nhân sâm có tính ôn, dễ gây kích thích tiêu hóa, làm cho tình trạng bệnh nặng hơn.
Chi tiết các trường hợp:
- Đầy hơi, đau bụng, sôi bụng.
- Tiêu chảy, phân sống, phân nát.
- Trào ngược dạ dày, nôn mửa.
Nếu đang gặp các triệu chứng trên, tuyệt đối tránh dùng nhân sâm vì có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng hoặc thậm chí nguy hiểm tính mạng khi đang bị tiêu chảy cấp.

Người bị tăng huyết áp hoặc huyết áp không ổn định
Nhân sâm có tác dụng kích thích hệ thần kinh, ban đầu có thể làm tăng huyết áp, sau đó mới ổn định hoặc hạ huyết áp nhẹ. Điều này rất nguy hiểm với người có bệnh lý huyết áp không ổn định.
Nguy cơ tiềm ẩn gồm:
- Dễ bị chóng mặt, choáng váng, đau đầu.
- Gây biến chứng tai biến mạch máu não.
- Làm rối loạn nhịp tim ở người có bệnh tim mạch.
Lời khuyên: Người bị tăng huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nhân sâm, tuyệt đối không tự ý dùng.
Phụ nữ và người đang mắc bệnh cần lưu ý không nên uống sâm khi nào
Bên cạnh vấn đề về tiêu hóa và huyết áp, một số đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai, người đang bị sốt hoặc mắc bệnh gan mật cũng không nên uống sâm khi nào – cụ thể như sau.
Phụ nữ mang thai, đang hành kinh hoặc sau sinh
Nhân sâm có thể làm tăng co bóp tử cung, ảnh hưởng đến thai nhi và chu kỳ kinh nguyệt.
Không nên dùng nhân sâm trong các trường hợp:
- Phụ nữ mang thai, đặc biệt 3 tháng cuối.
- Phụ nữ đang trong kỳ kinh nguyệt.
- Phụ nữ mới sinh xong chưa phục hồi thể lực.
Tác hại có thể gặp:
- Gây co thắt tử cung, sảy thai, sinh non.
- Rối loạn nội tiết, đau bụng kinh dữ dội.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản lâu dài.
Lựa chọn an toàn hơn là sử dụng các loại dược liệu nhẹ hơn hoặc chờ đến khi sức khỏe ổn định mới dùng sâm.

Người đang bị cảm lạnh, sốt hoặc nhiễm trùng
Nhân sâm có thể làm khí huyết lưu trệ, khiến cơ thể khó đào thải độc tố hoặc tà khí.
Triệu chứng nên tránh dùng sâm gồm:
- Sốt cao, nhức đầu, đau mỏi người.
- Cảm lạnh, ho khan, mệt mỏi.
- Đang điều trị nhiễm trùng, viêm đường hô hấp.
Uống nhân sâm trong thời điểm này có thể khiến bệnh kéo dài, khó khỏi, thậm chí nặng thêm.
Người bị bệnh gan mật cấp tính
Gan và mật đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa. Khi các cơ quan này bị viêm hoặc tắc nghẽn, việc dùng sâm có thể làm trệ khí, khiến bệnh trầm trọng hơn.
Cần tránh dùng sâm nếu đang bị:
- Viêm gan cấp tính hoặc mãn tính.
- Sỏi mật, viêm túi mật.
- Gan nhiễm mỡ nặng, xơ gan.
Trong trường hợp này, hãy tập trung điều trị bệnh nền trước khi nghĩ đến việc bổ sung nhân sâm.

Xem thêm: LỢI ÍCH CỦA HỒNG SÂM VÀ HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG HỒNG SÂM ĐÚNG CÁCH
Những lưu ý khác để biết không nên uống sâm khi nào
Ngoài các nhóm đối tượng cụ thể nêu trên, một số trường hợp sau cũng cần đặc biệt lưu ý trong việc sử dụng nhân sâm.
Người đang dùng thuốc điều trị bệnh
Dược tính của nhân sâm có thể tương tác với một số loại thuốc Tây y, đặc biệt là:
- Thuốc chống đông máu (warfarin, aspirin…).
- Thuốc điều trị rối loạn tâm thần, trầm cảm.
- Thuốc an thần, ngủ sâu.
Tác dụng phụ tiềm ẩn:
- Gây chảy máu kéo dài hoặc tăng huyết áp.
- Tăng kích thích thần kinh, mất ngủ nghiêm trọng.
- Làm giảm hiệu quả thuốc điều trị bệnh.
Nếu đang dùng thuốc điều trị lâu dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng sâm.
Người mất ngủ, dễ kích thích thần kinh
Không nên uống sâm vào buổi tối vì có thể gây kích thích thần kinh, làm khó ngủ, mất ngủ hoặc ngủ không sâu.
Nên dùng sâm:
- Vào buổi sáng.
- Với liều lượng nhỏ (không quá 3g/ngày).
- Kèm theo bữa ăn sáng để giảm tác dụng phụ.
Người mất ngủ mạn tính không nên sử dụng nhân sâm nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ y học cổ truyền.

Không nên dùng nhân sâm quá liều
Dù là “thuốc bổ”, nhân sâm nếu dùng quá liều cũng sẽ trở thành “độc dược”. Theo các chuyên gia, liều dùng khuyến nghị là dưới 200g/ngày. Dùng quá liều có thể gây ra:
- Ngứa, phát ban, nổi mẩn đỏ.
- Phù mặt, phù tay chân.
- Căng thẳng, mất ngủ, kích động.
- Tăng nhịp tim, mệt mỏi kéo dài.
Cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng, không tự ý tăng liều.
Xem thêm: Hồng sâm dành cho người cao tuổi
Không nên uống sâm khi nào để đảm bảo hiệu quả và an toàn?
Việc sử dụng nhân sâm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu đúng người, đúng liều và đúng thời điểm. Tuy nhiên, không nên uống sâm khi nào là câu hỏi rất quan trọng mà ai cũng cần nắm rõ. Những người có vấn đề về tiêu hóa, huyết áp, gan mật, phụ nữ mang thai, người dùng thuốc Tây… cần đặc biệt thận trọng.
Lời khuyên: Trước khi sử dụng nhân sâm, hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền để đảm bảo phù hợp với thể trạng và tình trạng sức khỏe của bản thân.